Μια από τις πιο εντυπωσιακές δυνατότητες του Android και των συσκευών του. Αγοράζεις το νέο Samsung Galaxy S III, παίζεις μια-δύο βδομάδες και ξαφνικά αποφασίζεις πως το Android-based λειτουργικό που του έχει βάλει η Samsung απλά δε σου αρέσει (τόσο) και θέλεις κάτι παραπάνω ή τέλος πάντων κάτι διαφορετικό. Ψάχνεις από εδώ, κοιτάς από εκεί και ανακαλύπτεις πως υπάρχει μια πληθώρα επιλογών, γνωστών και ως custom ή cooked ROM που καλύπτουν κάθε γούστο και φυσικά κάθε χρήστη. Το Samsung Galaxy S III εδώ χρησιμοποιήθηκε σαν παράδειγμα, μιας και custom ROM υπάρχουν για όλες τις Android συσκευές. Οι επιλογές (τουλάχιστον όπως το βλέπω εγώ αυτή την στιγμή) είναι τρεις, η καθεμία έχει τα θετικά αλλά και αρνητικά της.
Original firmware
Τις περισσότερες φορές το λειτουργικό που έχει η συσκευή από το εργοστάσιο είναι η καλύτερη επιλογή και καλύπτει κάθε χρήστη. Συνήθως όμως είναι φορτωμένο με αρκετές εφαρμογές που δουλεύουν με υπηρεσίες της εταιρίας, όπως υπηρεσίες εντοπισμού της συσκευής, συγχρονισμό, backup δεδομένων και διάφορα άλλα. Επίσης συχνό φαινόμενο είναι οι εταιρίες να αντικαθιστούν τις περισσότερες “stock” εφαρμογές του Android με άλλες δικές τους με περισσότερες δυνατότητες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα στην περίπτωση του Samsung Galaxy S III η ενσωματωμένη εφαρμογή της κάμερας. Παρόλο που η Samsung έχει ενσωματώσει ένα κάρο λειτουργίες, από stabilization σε φωτογραφίες και video μέχρι burst shot, αυτά δεν υποστηρίζονται από άλλα ROM ή η φιλοσοφία τους δεν επιτρέπει την εγκατάστασή τους σε αυτά. Φυσικά ο καθένας μπορεί ελεύθερα να αλλάξει το λειτουργικό και να το φέρει στα μέτρα του, αυτό απαιτεί αρκετό χρόνο όμως.
CyanogenMod / AOSP / AOKP
Χωρίς αμφιβολία το CyanogenMod είναι ένα από τα καλύτερα Android ROM που κυκλοφορούν. Αυτό ήταν μια προσωπική γνώμη. Για την ακρίβεια δεν είναι ROM, πρόκειται για ένα πλήρες λειτουργικό βασισμένο στο καθαρό Android που υποστηρίζει πάρα πολλές συσκευές. Παρόμοιας λογικής είναι και το AOSP αλλά και το AOKP. Το AOSP είναι το καθαρό, γνήσιο Android χωρίς την παραμικρή παρέμβαση. Το AOKP όπως και το CyanogenMod είναι ναι μεν βασισμένα στο AOSP αλλά το καθένα προσθέτει τις δικές του έξτρα λειτουργίες. Όπως είναι προφανές, εγκαθιστώντας κάποιο από αυτά τα ROM, χάνεις κάθε εφαρμογή που έχει προεγκατεστημένη η συσκευή. Ακριβώς σαν να βάζεις κάποιο άλλο λειτουργικό στον υπολογιστή σου. Αν και τις περισσότερες φορές μιλάμε για crapware, σε αρκετές περιπτώσεις χάνεις αξιόλογα χαρακτηριστικά. Συγκεκριμένα στο Samsung Galaxy S III χάνετε η εφαρμογή της κάμερας, το S Voice, η υποστήριξη για το SamsungDIVE και γενικά πολλά πράγματα τα οποία… πλήρωσες.
Cooked ROMs
Αντί να κάθεσαι να σβήνεις εφαρμογές, να περνάς άλλες και να πειράζεις το λειτουργικό για να το φέρεις στα μέτρα σου, μπορείς απλούστατα να χρησιμοποιήσεις κάποιο cooked ROM. Με τον όρο cooked ROM εννοούμε οποιοδήποτε ROM είναι ναι μεν βασισμένο σε κάποιο από τα τρεία βασικά Android που αναφέραμε πριν, αλλά περιέχει πολλά παραπάνω προγράμματα και δυνατότητες. Για παράδειγμα ένα cooked ROM μπορεί να είναι βασισμένο στο βασικό ROM της Samsung αλλά να έχουν αφαιρεθεί όλες οι εφαρμογές. Ο χρήστης μετά επιλέγει ποιες συγκεκριμένες εφαρμογές θέλει, χωρίς φυσικά να αναγκάζεται να τις εγκαταστήσει όλες. Ακόμη ένα cooked ROM θα μπορούσε να είναι βασισμένο στο CyanogenMod αλλά να περιέχει, πάλι, όλες τις εφαρμογές της Samsung και μερικά mod από την κοινότητα. Τα mod αυτά είτε βελτιώνουν την κάμερα, είτε τον ήχο, είτε προσθέτουν δυνατότητες στην συσκευή.
Η καλύτερη επιλογή πιστεύω πως είναι η τρίτη, τουλάχιστον για το Samsung Galaxy S III. Στις high-end συσκευές οι εταιρίες ρίχνουν πολύ δουλειά στο λειτουργικό, τόσο από πλευράς υποστήριξης των ηλεκτρονικών της αλλά και προσθέτοντας υπηρεσίες και εφαρμογές. Σε χαμηλότερης κλίμακας συσκευές, κυρίως στα Android των 100-150€, που δεν έχουν την παραμικρή υποστήριξη από την εταιρία, το CyanogenMod / AOSP / AOKP είναι μονόδρομος.